به گزارش راه شلمچه، اظهارات اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران، در خصوص «تضمین امضای کری» و اجرای دستورالعمل صدور ویزای ۱۰ ساله برای ایرانیان، با واکنشها و مستندات جدیدی روبرو شده است که نشاندهنده مغایرت این ادعا با واقعیتهای موجود است.
ظریف در حالی سعی در توجیه رویکرد تیم خود در اعتماد به آمریکا دارد که شواهد نشان میدهد «برنامه معافیت ویزا» و دستورالعملهای مرتبط، آنچنان که وی مدعی است، تضمینکننده منافع ایران نبوده است.
ظریف اخیراً ادعا کرده است که جان کری، وزیر امور خارجه وقت آمریکا، نامهای به سفارتخانههای آمریکا صادر کرده و دستور داده است که برای افرادی که به ایران سفر کردهاند یا متولد ایران هستند، ویزای ۱۰ ساله صادر شود و این دستورالعمل «تا امروز هم دارد اجرا میشود.» وی این اقدام را «امضای کری تضمین بود» نامیده است.
اما در مقابل این ادعا، باید به قانون «برنامه معافیت ویزا» در آمریکا اشاره کرد که به شهروندان برخی کشورها اجازه میدهد بدون نیاز به ویزا برای مدت ۹۰ روز به آمریکا سفر کنند. تنها پنج ماه پس از اجرای برجام، دولت اوباما با دستور بازنگری در این قانون، ایران را در فهرست کشورهای تحت نظارت ویژه قرار داد. در نتیجه این اقدام، شهروندان ۳۸ کشور اروپایی که پیش از این از معافیت ویزا برخوردار بودند، در صورت سفر به ایران، این معافیت را از دست داده و برای ورود به آمریکا ملزم به اخذ روادید شدند.
از سوی دیگر، ظریف با اشاره به نامهای که جان کری خطاب به سفارتخانههای آمریکا نوشته، تلاش دارد تا تضمینکننده بودن امضای کری را اثبات کند. با این حال، اسناد و وقایع نشان میدهد که جان کری در تاریخ ۱۹ دسامبر ۲۰۱۵ (۲۸ آذر ۱۳۹۴) نامهای خطاب به خود محمدجواد ظریف نوشت. در این نامه، کری وعده داد که اصلاحیه جدید قانون معافیت ویزا «هیچ مانعی برای منافع اقتصادی مشروع ایران ایجاد نکند» و برای تحقق این منظور، ابزارهایی چون صدور ویزاهای تجاری ۱۰ ساله چندبار ورود و تسریع در صدور ویزاهای تجاری را در اختیار دارند.
با این حال، «امضای کری» آنگونه که ظریف مدعی است، هرگز نتوانسته تضمینکننده باشد. نمونه بارز این ادعا، ممانعت از ورود خاویر سولانا، مسئول اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به آمریکا در سال ۱۳۹۷ شمسی بود. سولانا به دلیل سفر به ایران برای شرکت در مراسم تحلیف حسن روحانی در مرداد ۱۳۹۲، بدون ویزا از ورود به آمریکا منع شد.
همچنین، ژاوی هرناندز، سرمربی مشهور بارسلونا، در سال ۱۴۰۱ هنگام سفر به آمریکا برای اردوی تمرینی تیمش، به دلیل سفر قبلی به ایران در جریان رقابتهای جام باشگاههای آسیا، با مشکل ورود بدون ویزا مواجه شد. این اتفاقات در مورد چهرههای سرشناس رخ داده و وضعیت مردم عادی در این زمینه کاملاً روشن است.
با توجه به این شواهد، ادعای آقای ظریف مبنی بر اینکه «آن امضا تا امروز در حال اجراست؛ آن امضای کری تضمین بود»، با واقعیتهای موجود فاصله زیادی دارد و بار دیگر مهر تأییدی بر دروغ بودن این ادعا میزند.