به گزارش راه شلمجه، در این نشست بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، گفت: ما در مرکز پژوهشهای مجلس پیشنویس طرحی برای تامین حقوق حرفهای خبرنگاران تهیه کردیم که کارهای مطالعاتی آن انجام شده است.
وی تصریح کرد: آینده محصولی عینی و ذهنی توامان است و بخش ذهنی آن در میدان رسانه، گفتمان و فرهنگ عمومی شکل میگیرد. روایت ما از ایران صرفا توصیف اکنون نیست بلکه در ساختن آینده ایران نقش دارد. وقتی تصویری از ایران ارائه میکنیم که سراسر تیره و مایوسکننده است، به نخبگان و مردم پیام میدهیم که هیچ تلاشی سودی ندارد و این آغاز فروپاشی اعتماد به نفس ملی و سوزاندن سرمایه اجتماعی است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در ادامه با اشاره به مشکلات خبرنگاران گفت: در دهههای اخیر، توجه ناکافی به حقوق حرفهای خبرنگاران بهعنوان چالشی در نظام رسانهای کشور مطرح بوده است. با وجود انجام پژوهشهای متعدد توسط نهادهای دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی، همچنان این مسئله حلنشده باقیمانده است.
نگاهداری یادآور شد: بر اساس اسناد موجود، تلاشهای قانونگذاری متعددی از جمله تدوین پیشنویسهای گوناگون طی دهه گذشته صورت گرفته، اما به دلیل ضعفهای ساختاری، این تلاشها به اجرا درنیامدهاند.
وی بیان کرد: پژوهشی در مرکز پژوهشهای مجلس با بهرهگیری از رویکردی کمی و کیفی و پس از تحلیل اسناد و مطالعات پیشین، از طریق رویکردی میدانی به گردآوری دیدگاههای ذینفعان اصلی شامل خبرنگاران فعال و مدیران رسانهای در این زمینه تهیه شده است.
نگاهداری اضافه کرد: دادههای گردآوریشده به روش تحلیل محتوای موضوعی دستهبندی و تفسیر شدهاند. بررسیهای میدانی نشان میدهد که چالشهایی همچون ناامنی شغلی و کمبود رفاه، نظام معیوب توزیع وپراکندگی مطبوعات، ضعف در حرفهایگری و توسعه دانشی، نارساییهای ساختاری خبرگزاریها و فقدان چارچوبهای قانونی همسو با تحولات فناورانه، عملا مانع ایفای نقش مؤثر خبرنگاران شده است.
وی ادامه داد: برای نمونه خبرنگاران در محور ناامنی شغلی و رفاهی احیای شناسه معتبر خبرنگاری، نبود قوانین محافظتی کار در مقابل بیثباتی شغلی و نبود صنف حامی و مؤثر را از جمله عوامل اصلی کاهش انگیزه حرفهای خود عنوان کردهاند. نتایج نشاندهنده شکافی معنادار میان نیازهای واقعی خبرنگاران و حمایتها و الزامات حقوقی وجود دارد.
نگاهداری اضافه کرد: در بخش تطبیقی پژوهش، تجارب 10 کشور پیشرو در عرصه تنظیمگری حرفه روزنامهنگاری بررسی شده است؛ یافتههای مطالعه تطبیقی سه الگوی اصلی را از جمله تجارب جهانی الگوهایی نظیر بدون تنظیمگری و آزاد، تنظیمگری صنفی دموکراتیک و سازوکارهای دولتی صدور پروانه حرفهای را آشکار میسازد. در میان این الگوها، کشورهایی با نظام صنفی دموکراتیک نظیر آلمان و فرانسه، به دلیل ترکیب استقلال نهادی و مسئولیتپذیری عمومی در حمایت از حقوق خبرنگاران و ارتقای کیفیت خبر بارزتر بودهاند. از جمله سازوکارهای کلیدی در این کشورها، مشارکت خبرنگاران در تصمیمگیری، صدور پروانههای حرفهای مبتنی بر صلاحیت و ایجاد صندوقهای حمایتی برای خبرنگاران آزاد است.